De voorbereiding

1.1 Inkoop en schip

Introductie

De MCC bouwde zelf haar schepen op de werf in Middelburg. De bouw van de Eenigheid duurde vier jaar. Na een reis werd het schip op de werf in Middelburg gerepareerd en schoongemaakt. De lading die in Zeeland aan boord ging, het cargazoen, bestond vooral uit goederen voor West-Afrika.

Documenten

  • Plakkaat - Verkoop schip. MCC inv.nr NL-MdbZA_20_139

  • Houtgravure van een schip, afkomstig van een plakkaat. Zeeuws Archief, Archief van de MCC, inventarisnummer 139.

  • Lijst van reisdocumenten die meegingen aan boord van het schip. Zeeuws Archief, Archief van de MCC, inventarisnummer 375.3 scan 2.

  • Goederenlijst - Middelburgse Commercie Compagnie (MCC) 1720-1889 – NL-MdbZA_20_375.3_0116

  • Instructies - Middelburgse Commercie Compagnie (MCC) 1720-1889

  • Het snauwschip de Eenigheid in 3D.

  • De Eenigheid - 3d doorsnede van het schip de Eenigheid

  • Middelburg

  • Scheepswerf in Middelburg, 1778. Zeeuws Archief, collectie KZGW, Zelandia Illustrata

    Werkbladen

    Download hieronder de werkbladen:

    Extra

    Archiefonderzoek met behulp van internet

    Deze opdracht voor jonge archiefonderzoekers gaat over het leggen van verbanden tussen documenten. Door verschillende documenten over dezelfde gebeurtenis of over hetzelfde onderwerp met elkaar te vergelijken, kun je er achter komen hoe, waarom en wanneer iets heeft plaatsgevonden. Archiefonderzoek is dus iets voor echte speurneuzen!

    In het archief van de MCC vind je verschillende documenten. Ook alle documenten van de reis van het schip de Eenigheid. Veel van deze documenten staan op de website MCC Slavenreis d’Eenigheid. Deze zoekopdracht gaat over het snauwschip de Eenigheid.

    Op basis van archiefdocumenten over de bouw van een schip, kun je bijvoorbeeld een 3D-afbeelding maken. Je verzamelt dan zoveel mogelijk informatie en op basis daarvan maak je een voorstelling van hoe het schip eruit gezien kan hebben. Dat is voor de Eenigheid ook gedaan. Ook kun je lezen wanneer welke aanpassingen aan het schip werden gedaan om het gereed te maken voor het vervoer van de Afrikaanse gevangenen naar West-Indië en wanneer die aanpassingen weer werden afgebroken.

    Opdracht

    Bekijk de informatie over de bouw van het schip. Hierin kun je de maten van het schip vinden en ook gegevens over de bouw, de versiering en de naamgeving van het schip.

    Bekijk de informatie over de reconstructie van het schip. Als je zoveel mogelijk gegevens hebt verzameld, niet alleen van het schip zelf, maar ook van vergelijkbare andere schepen, dan kun je een reconstructie maken. Dat kan met tekeningen, schaalmodellen, maar ook bewegend, in een video.

    Bekijk de informatie over de aanpassingen van het schip om het gereed te maken voor het vervoer van slaven. Op basis van de gegevens in het logboek weten we welke aanpassingen wanneer er gedaan zijn. Uit archiefonderzoek weten we waar op het schip die aanpassingen werden gedaan.

    Bekijk de informatie over het leven van de Afrikanen aan boord van de Eenigheid. Door onderzoek te doen kom je te weten hoe het leven aan boord was en hoe enorm weinig ruimte de Afrikanen hadden en op welke plaatsen ze aan boord wel en niet mochten komen.

    Beantwoord de volgende vragen:

    1. Kun jij, op basis van de notities van de opperstuurman in zijn logboek, achterhalen welke aanpassingen er aan het schip de Eenigheid werden gedaan om het gereed te maken voor het vervoer van Afrikanen over de Atlantische Oceaan naar West-Indië? Voor het gemak staan de URL’s van de logboekposten van de opperstuurman hieronder al genoemd (klik op de datum). Wat werd er voor het vervoer van de Afrikanen gereed gemaakt op:
    2. Kun je, op basis van de notities van de opperstuurman in zijn logboek, achterhalen welke aanpassingen voor het vervoer van de Afrikanen werden opgeruimd nadat de Afrikanen waren verkocht? Voor het gemak staan de URL’s van de logboekposten van de opperstuurman hieronder al genoemd (klik op de datum). Wat werd er na de verkoop van de mensen uit Afrika afgebroken op:
    3. Deze vraag is voor échte superspeurneuzen: bij het opruimen en wegbreken van de aanpassingen van het schip voor het vervoer van de Afrikanen heeft de opperstuurman één aanpassing genoteerd die hij níet heeft opgeschreven toen die aanpassing werd gemaakt. Welke aanpassing is dat?
    4. Kun jij op basis van alle gegevens die je hebt bekeken, zelf een goed gelijkende tekening van het snauwschip de Eenigheid maken? Of zou je een schaalmodel kunnen maken van klei, hout of ander materiaal?

    Werkblad voor de extra opdracht

    1.2 Bemanning

    Introductie

    De bemanning van de Eenigheid bestond bij vertrek uit 36 personen. Enkele bemanningsleden kenden elkaar goed, ze hadden al meerdere reizen met elkaar gemaakt. De kapitein was heer en meester op zijn schip. De kapitein tot en met de derde waak waren de (opper)officieren. De oppertimmerman tot en met de korporaal waren de onderofficieren. De volgende in rang waren de matrozen. Voor het vertrek moest de bemanning een artikelbrief ondertekenen. Hierin stonden de regels waaraan ze zich aan boord moesten houden.

    Documenten

    • Contract - Crew regulations. Zeeland Archives, Archives of the MCC, number 375.3_52

    • Contract - Crew regulations. Zeeland Archives, Archives of the MCC, number 375.3_53

    • Muster roll - List of crew members. Zeeland Archives, Archives of the MCC, number 375.3_54

    • Goods - Ship inventory with goods for the equipment or equipment of a ship. Zeeland Archives, Archives of the MCC, number 375.3_113

    • Instructions for the captain - Zeeland Archives, Archives of the MCC, number 375.3_61

    • Sailors - Zeeland Archives, Collection KZGW, Zelandia Illustrata III-1010

    • Sailors - Zeeland Archives, Collection KZGW, Zelandia Illustrata III-1010

    • Goods - Zeeland Archives, Collection KZGW, detail from Zelandia Illustrata II-1157

    • Sailors - Zeeland Archives, Collection KZGW, Zelandia Illustrata III-903-49

    • Sailor - Zeeland Archives, Collectie KZGW, Zelandia Illustrata, III-0903-17

      Werkbladen

      Extra

      Kijkopdracht – film (internet)

      Bekijk het filmpje over leven van jonge jongens op schepen van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). De VOC voer op Azië en hield zich niet bezig met de trans-Atlantische slavenvaart. Maar het leven aan boord van een VOC-zeilschip in de 17e en 18e eeuw is goed vergelijkbaar met het leven aan boord van schepen van de West-Indische Compagnie en de Middelburgse Commercie Compagnie in dezelfde tijd.

      NTR SchoolTV videoclip

      Jacob vindt er niks aan in het weeshuis. Hij wil weg; mee met een VOC-schip naar Indië. Op een dag heeft de huisvader een geweldig bericht: de VOC zoekt nog een scheepsjongen! Maar is het leven op een VOC-schip wel zo fijn?

      schooltv.nl

      Bekijk bovenstaande NTR SchoolTV videoclip en beantwoord de vragen.

      1. Wat neemt Jacob allemaal mee aan boord?
      2. Wat is ballast?
      3. Veel bemanningsleden worden ziek. Wat is de meest voorkomende ziekte aan boord?
      4. Wat is de oorzaak van deze ziekte?
      5. Wat zijn de gevolgen van deze ziekte voor de patiënt?

      Werkblad voor de extra opdracht