Onthulling Wandkleed over trans-Atlantische slavenhandel

Op donderdag 1 mei 2025 is in Vlissingen het wandkleed CARGAZOEN, ARMAZOEN, RETOUREN onthuld. Het kleed vertelt het Zeeuwse verhaal van het landelijke project Draden van ons Nederlandse Slavernijverleden. Kunstenaar Liesbeth Labeur verwijst met het ontwerp naar de mensenhandel in het archief van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC). Vanaf woensdag 7 mei zal het wandkleed in het Zeeuws Archief te zien zijn.

De MCC legde zich in de achttiende eeuw toe op trans-Atlantische slavenhandel. Het archief is bewaard gebleven en wordt beheerd door het Zeeuws Archief. Het wereldwijd unieke MCC-archief is sinds 2011 opgenomen in Unesco’s internationale Memory of the World Register.

Onthulling

Maanden is er met honderden vrijwilligers aan het wandkleed gewerkt. Onder grote belangstelling van de vrijwilligers en betrokkenen is 1 mei het eindresultaat gevierd. Het grote driedelige wandtapijt brengt het Zeeuwse slavernijverleden in textiel tot uitdrukking. Het is door de samenwerking van zoveel mensen een wandkleed geworden van en voor iedereen.

Na een hartelijk welkom door Onno Bakker, directeur van het Maritiem MuZEEum Zeeland, konden de aanwezigen het wandkleed bewonderen. Zowel de burgemeester van Vlissingen, Bas van den Tillaar als gedeputeerde Harry van der Maas spraken uit wat het wandkleed voor hen en voor Zeeland betekent. Het resultaat is prachtig, boordevol details, en nodigt uit om met elkaar in gesprek te gaan over het Zeeuwse slavernijverleden en de doorwerking ervan.

Daarna volgde een panelgesprek met initiatiefnemen Ricardo Burgzorg, kunstenares Liesbeth Labeur en één van de vrijwilligsters.

Liesbeth Labeur: “Ik wil mijn rol eigenlijk wat kleiner maken. Hier hebben zoveel mensen aan gewerkt. Vanaf het eerste ontwerp, waarvoor we door middel van tekenmaaltijden de eerste bijdragen hebben opgehaald. Tot bijdragers uit alle hoeken van Zeeland, van Middelburg tot Sas van Gent, die hebben gewerkt aan de grote doeken en aan de kleine werken die in de rand zijn verwerkt.”

Ontwerp

Voor het eerste idee en het ontwerp van de kleden voor de tekenmaaltijden kwam Liesbeth naar het Zeeuws Archief om zich te verdiepen in de archieven van de MCC. De titel CARGAZOEN, ARMAZOEN, RETOUREN verwijst naar de lading aan boord tijdens de verschillende trajecten van een trans-Atlantische slavenreis. Bij ‘Armazoen’ – de lading tijdens de tweede zijde van de reis – ging het om tot slaaf gemaakte Afrikanen.

Bezichtigen

Het wandkleed zal gaan reizen door de provincie. Na de presentatie op het Bevrijdingsfestival Zeeland zal het vanaf 7 mei te bezichtigen zijn bij het Zeeuws Archief. Daar vormt het een maand lang de entree van de expositie ‘Ooggetuigen van de slavenhandel’. Deze expositie geeft met authentieke archiefstukken uit het archief van de MCC informatie over de organisatie van trans-Atlantische slavenreizen. Expositie en wandkleed zijn gratis te bezichtigen, op werkdagen tussen 10.00 en 17.00 uur.