Namen van kopers en verkopers van onroerend goed

Vind de namen van kopers en verkopers van onroerende goederen – bebouwde en onbebouwde percelen. Wie waren de eigenaren van bijvoorbeeld een huis, pakhuis, speelhof, buitentuin, weiland, bos of bouwgrond?

De kopers en verkopers van onroerende goederen worden vastgelegd in transportakten. Dat gebeurde voor een lokale rechtbank, de schepenbank, of bij een notaris als die er was.

Let op: het notarieel archief van Middelburg tot en met 15 oktober 1842 is verloren gegaan. Wel zijn de dubbele exemplaren van de chronologische indexen van akten (repertoria) over 1811-1939 in de rechterlijke archieven bewaard gebleven.

Notaris

Meer dan 200 jaar geleden, op 8 juli 1813, verkochten Willem van den Bosch, Jan van den Bosch en Johannes van der Plas het huis aan de Dam Noordzijde, wijk F nummer 96 aan Elizabeth van den Bos. Notaris Pieter van de Graft maakte de transportakte op. Het huis heeft de naam Sint Jan en de huidige adresaanduiding is Dam Noordzijde 39 (het linker huis). Foto uit ca. 1965 door J. Bitter. Zeeuws Archief, HTAM-A-0922.

Hoe kom je erachter of een notaris de verkoop heeft vastgelegd?

  • Voor de periode 1818-1827: doorzoek de databank Zeeuwen Gezocht om te kijken of er een memorie van successie van de eigenaar bewaard is gebleven. Een memorie van successie is een opgave van erfrechten. Deze geeft de naam van de notaris prijs, én vaak interessante details over het eigendom van de overledene.
  • Voor de periode vanaf 1758: indien de huisnaam bekend is en het jaar van koop/verkoop, doorzoek dan de databank Krantenbank Zeeland. Ook zoeken op straatnaam en huisnaam en of eigenaar kan leiden tot het vinden van een advertentie, waarin het huis of perceel te koop wordt aangeboden inclusief de naam van de notaris.

De notariële archieven tot en met 1935 zijn in beheer bij het Zeeuws Archief en de gemeentearchieven. Of een archief bewaard is gebleven en bij welke archiefdienst het nu in beheer is, is na te gaan via de toegangen:

Belastinggegevens

Informatie over kopers en verkopers in de 18e eeuw is mogelijk bewaard gebleven in belastinggegevens. Van de ressorten of ambtsgebieden Walcheren (1757-1805), Noord-Beveland (1757-1805) en Tholen (1772-1805) zijn namen van de kopers en verkopers, opgenomen in de databank Zeeuwen Gezocht. Deze gegevens zijn afkomstig uit de bijlagen bij de rekeningen van de ontvangers uit het archief Rekenkamer Zeeland.

Rechterlijke archieven

Aan de hand van de gevonden gegevens over het transport van een onroerend goed tot 1811 kan de betreffende transportakte worden opgezocht, in de studiezaal, in de registers van transporten en plechten in de Rechterlijke Archieven Zeeuwse Eilanden (RAZE).

Let op: De registers van transporten en plechten van Middelburg zijn niet meer aanwezig, terwijl die van Vlissingen pas beginnen in 1778. Die van de Walcherse dorpen en van Veere en Vlissingen berusten in het Zeeuws Archief. De registers van transporten en plechten van Noord-Beveland bevinden zich bij het Gemeentearchief Noord-Beveland, die van Tholen bij het Gemeentearchief Tholen.