Zeeuws Archief in tv-serie ‘Helden van Burghsluis’

Het Zeeuws Archief verleent medewerking aan een tv-serie voor Omroep Zeeland over de familie Van der Klooster. De familieleden speelden een belangrijke rol bij het reddingwerk op zee rond Schouwen-Duiveland.

Zeeuws Archief medewerker Ilja Mostert verrichtte niet alleen onderzoek in de archieven over dit onderwerp, maar werkte ook mee aan de opnamen van de serie. In elke aflevering, op verschillende locaties, neemt hij de kijker mee in het verhaal. De 6-delige serie begint op 22 november 2024.

Zeeuws Archief-medewerker Ilja Mostert tijdens de opnames, in het depot van het Zeeuws Archief.

De familie van der Klooster

De familie Van der Klooster kreeg als redder van schipbreukelingen grote naam en faam. De familie woonde aan de haven van Burghsluis, dat toen direct aan zee lag. Generaties lang zetten de familieleden zich in als reddingswerkers. Voor hun inzet ontvingen ze tientallen medailles en onderscheidingen.

Stamvader Andries van der Klooster vestigde zich in 1763 in Burghsluis. Hij en zijn nakomelingen waren stoere, vrijgevochten mannen. Ze leefden van het reddingwerk. Als er een poos geen schip in moeilijkheden raakte of strandde, leefden ze van visserij, jutten en zeehondenvangst, wat in die tijd heel gebruikelijk was. In 1910 vingen ze een vinvis, die ze tentoonstelden. Voor een dubbeltje mocht je komen kijken. De Van de Kloosters vormden een hechte familie en werden door hun omgeving als buitenbeentjes beschouwd.

Burghsluis, Oude Havenweg, Dijkvak ’t Boutje. De Van der Kloosters legden hun hoogaars tegen de dijk om het zicht op de grote dode vinvis te ontnemen omdat voor het bekijken entree betaald moest worden. Toen na enkele weken de vis teveel ging stinken werd hij op het strand van Vrouwenpolder uit elkaar gehaald en zijn door deskundigen bepaalde delen veilig gesteld; deze werden per trein naar Groningen vervoerd. V.l.n.r. Willem, Jaap, Nelis, Marien, Marinus Dirkzn. en Marinus van der Klooster. 1910. Zeeuws Archief, Beeldbank Schouwen-Duiveland, nr W-2037.

Ontwikkelingen in het reddingwerk

Bemanning reddingssloep Burghsluis. Boven Mannus van der Klooster Jz., Corn. van der Klooster, in het midden Mannus van der Klooster Dz., en onder D. van der Klooster Jz. en Nelis van der Klooster. Ca. 1915. Zeeuws Archief, Beeldbank Schouwen-Duiveland, nr SP-0364

In de serie ziet de kijker via de familie Van der Klooster de belevenissen en ontwikkelingen in het reddingwerk tussen ca 1850 en 1950. Voor de tijd dat GPS bestond gaven soms moeilijk zichtbare tonnen de vaarroute aan. Vanaf 1830 werden voor oriëntatie en veiligheid overal langs de kust vuurtorens gebouwd, waar ’s winters een vuur werd gestookt. De roeireddingboot van de familie werd in 1885 vervangen door een zelf richtende roeireddingboot. In 1945 blies de Duitse bezetter de reddingboot en het botenhuis op en kwam er een einde aan de Van der Klooster-dynastie.

In elke aflevering zit tevens een verhaal van een spectaculaire reddingsactie. Het verhaal van de familie en het reddingswerk wordt tot leven gebracht door opnames op locatie – aan de wal en aan boord – én aan de hand van archiefbeelden en archiefstukken.

Archieven

Archieven zijn een belangrijke bron om verhalen tot leven te brengen. Voor deze serie is onderzoek gedaan in archieven van het Zeeuws Archief, met name in archieven van de gemeente Schouwen Duiveland. Zo zijn in het archief van de gemeente Haamstede bonnetjes bewaard gebleven die zijn ingediend door de familie Van der Klooster. In de serie worden archiefstukken en beelden uit de beeldbank van het Zeeuws Archief getoond.