Zeeuws Archief in Achter de dijken

KRO-NCRV besteedt vrijdag 6 oktober 2017 in het programma Achter de dijken aandacht aan slavenhandel en het archief van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC). Dit wereldwijd unieke archief bevat gedetailleerde informatie over trans-Atlantische slavenhandel.

In het nieuwe KRO-NCRV programma Achter de dijken gaat presentator Leo Blokhuis op zoek naar de invloed van het calvinisme op onze volksaard. In hoeverre zijn soberheid, zuinigheid en de ‘doe maar gewoon’-mentaliteit typische Nederlandse verschijnselen? In acht afleveringen onderzoekt Blokhuis de uitwerking van het calvinisme op o.a. de economie, de politiek, het gezin, het koningshuis en het Nederlandse landschap.

In aflevering vijf van Achter de dijken bezoekt de presentator onder andere Middelburg, waar hij de viering van de afschaffing van de slavernij bijwoont en stil staat bij het archief van de MCC. Het programma wordt vrijdag 6 oktober uitgezonden op NPO2 vanaf 21.00 uur.

De Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), opgericht in 1720, was een Nederlandse particuliere handelsonderneming. Naast handel op havens aan de Oostzee en de Middellandse Zee hield de onderneming zich bezig met driehoekshandel of trans-Atlantische slavenhandel.

Trans-Atlantische slavenhandel

Bij een driehoeksreis of slavenreis vertrok een schip geladen met cargazoen (handelsgoederen) vanuit een Europese thuishaven naar de kust van West-Afrika. Aan de kust werden de handelsgoederen geruild tegen tot slaaf gemaakte Afrikanen, en tegen ivoor en of goud. Daarna zeilde het schip over de Atlantische Oceaan naar koloniën in Noord- en/ of Zuid-Amerika.

De Afrikanen werden verkocht via veilingen of rechtstreeks aan plantagehouders. Zij gingen een toekomst tegemoet als slaaf op één van de vele suiker-, koffie-, tabaks- en of katoenplantages. Het schip keerde terug naar de thuishaven, vaak geladen met de producten van de plantages.

Over het KRO-NCRV-programma Achter de dijken

Op 31 oktober 1517 spijkerde Maarten Luther zijn beruchte stellingen op de slotkerk in Wittenberg. De reformatie was een feit en zou een keerpunt in de Europese geschiedenis blijken. Nederland werd calvinistisch. In Achter de dijken volgen we het spoor terug naar de hervormers Luther en met name Calvijn. Wat is hun invloed geweest op ons leven en denken en op onze identiteit?

Leo Blokhuis kreeg het calvinisme als zoon van een dominee met de paplepel ingegoten. Hij groeide op in Wezep in een degelijk protestants milieu. Hij maakt in Achter de dijken een persoonlijke reis door de geschiedenis van ons land. Van Middelburg, via Leiden naar de Friese waddenkust. Blokhuis is aanwezig bij nationale- en internationale evenementen en heeft verrassende ontmoetingen met historici, sociologen en theologen. Het zal gaan over onder meer de versplintering en het populisme in de politiek, de vrijgevochten positie van de Nederlandse huisvrouw en Luther als mediastrateeg.

Leo Blokhuis: “Dit programma is voor mij een cadeau. Ik ken de verhalen over Luther en Calvijn van mijn vader. Maar die had als dominee het vizier vooral op de theologische geschilpunten gericht. Er is veel meer. Dit gaat over ons, ons land en over wat ons bindt. Wij Nederlanders zien ons zelf graag als hardwerkend, progressief en tolerant. Ik ga het bijna zelf geloven. Maar klopt dat beeld wel? Hoe langer we met deze serie bezig zijn, hoe scherper ik zie dat het veel genuanceerder ligt”.