In het muZEEum in Vlissingen is momenteel een expositie te zien van foto’s van de Souburgse fotograaf Adriaan Kruithof (1894-1983). Hij legde het dorpsleven in de tijd van de inundatie, waarin water het straatbeeld domineerde, vast. Deze fotocollectie is in beheer bij het Zeeuws Archief.
Een aantal jaren geleden schonk familie van fotograaf Kruithof diens collectie aan het gemeentearchief Vlissingen.
Hoop in zware tijden
Ad Tramper, voormalig archivaris van het gemeentearchief Vlissingen en momenteel werkzaam bij het Zeeuws Archief, wist meteen dat hij iets heel bijzonders in handen kreeg, toen een aantal jaren geleden de familie de collectie negatieven van Kruithof, schonk. “Het zijn echt heel bijzondere foto’s, het is een unieke collectie. De foto’s zijn niet alleen ten tijde van de inundatie gemaakt, maar ook daarna, de tijd van de wederopbouw en de jaren vijftig. Het geeft een mooi tijdsbeeld”.
Ad vertelt dat in oktober 1944 de dijken, waaronder de dijk bij Ritthem, gebombardeerd werden en dat grote delen van het bewoonde gebied onder water kwamen te staan. Het duurde meer dan een jaar voordat de dijken gedicht waren. “Mensen leefden op het ritme van het getij. Je kunt je bijna niet voorstellen hoeveel ellende de mensen toen meemaakten. Eerst oorlog, toen water. Ik vind het dan ook echt bijzonder om te zien dat veel foto’s ‘hoop’ uitstralen. Mensen maakten er het beste van. Bijvoorbeeld de foto van de parade door de Kanaalstraat”.
'Ik wist met deze negatieven meteen dat ik iets bijzonders in handen had'.
— Ad Tramper, senior informatiebeheerder Zeeuws Archief
Alle foto’s zijn van onderschrift voorzien door Jan Kaljouw. Hij was een trouwe bezoeker van het Archief en als geboren Souburger heeft hij de oorlogs- en inundatietijd die Kruithof vastlegde, zelf meegemaakt. Hij heeft Kruithof ook gekend. Door de bijschriften blijven de verhalen bij de foto’s voor iedereen bewaard.
-
Inundatie van Walcheren in oktober 1944. Twee paarden trekken een kar met kinderen door het water. Op de achtergrond de kerk van Grijpskerke. Foto-archief A.G. Kruithof (toegang 751) inv.nr. 51.
-
Gondelvaart, ter hoogte van het gemeentehuis in de Kanaalstraat in Oost-Souburg na de inundatie in oktober 1944. Foto-archief A.G. Kruithof (toegang 7547) inv.nr. 258.
-
-
Noodpontje over het kanaal door Walcheren, Oost- en West-Souburg. De brug was door oorlogsgeweld verwoest. Gemaakt van aangespoeld drijfhout en lege benzinevaten. Foto-archief A.G. Kruithof (toegang 7547) inv. nr 271.
Te zien in het MuZEEum
Vanuit de samenwerking die het voormalig gemeentearchief Vlissingen en het Zeeuws Archief heeft met het muZEEum rees bij de laatste het idee om een tentoonstelling te wijden aan deze fotocollectie. Deze is nu te zien in het muZEEum en getiteld ‘Walcheren: het verdronken eiland, de inundatie in foto’s en verhalen’. Het muZEEum licht toe; de foto’s en verhalen brengen een onderbelicht deel van onze geschiedenis tot leven: een beeld van de veerkrachtige Zeeuwen tussen eb en vloed.
Alle foto’s online
De gehele collectie Kruithof is online te bekijken op de site van het voormalig gemeentearchief Vlissingen. Dat is inmiddels ondergebracht bij het Zeeuws Archief. Alle online archieven en collecties worden momenteel overgezet naar de website van het Zeeuws Archief. Dat is veel werk. Alle inventarissen en persoonsbestanden zijn inmiddels overgezet. De beeldbank waar de collectie Kruithof deel van uitmaakt, staat dit najaar op de planning.
