Boek over ‘t Hof Ravestein, boerderij en voormalig buiten

Na vele jaren van interdisciplinair onderzoek uitgevoerd door tal van vrijwilligers verschijnt vrijdag 14 maart 2014 de publicatie ’t Hof Ravestein, Boerderij – Buitenplaats. De boerderij en voormalig buiten is gelegen in Grijpskerke op Walcheren en is inmiddels opgenomen op de Archeologische Monumentenkaart van Zeeland.

Auteur Tiny Polderman beschrijft in het boek de zoektocht naar de geschiedenis van de boerderij en het verborgen buiten. Het eerste exemplaar van ’t Hof Ravestein, Boerderij – Buitenplaats, wordt vrijdag 14 maart in ontvangst worden genomen door de burgemeester van Veere, de heer drs. R.J. van der Zwaag.

De publicatie – full colour, 90 pagina’s, formaat 29.7×21 cm, met veel foto’s en kaartmateriaal – is vanaf 14 maart voor €10,- te koop, onder andere in het Zeeuws Archief.

Veelzijdig onderzoek gepubliceerd

Hof Ravesteijn op de kaart van Hattinga, ca 1750. Collectie Zeeuws Archief.

Sinds 1999 is onderzoek verricht naar de geschiedenis van de boerderij en het voormalige buiten te Grijpskerke, zowel ter plekke – in de bodem van ‘t Hof Ravenstein – als in de archieven, in het Zeeuws Archief.
De geschiedenissen van de bewoners, het gebruik van bebouwing en terrein, het landschap, het VOC-schip Ravesteyn, en de archeologie ter plekke, zijn bijeen gebracht in ‘t Hof Ravestein, Boerderij – Buitenplaats van Tiny Polderman. Het initiatief tot deze publicatie werd genomen door de heer en mevrouw Van Montfrans, de huidige bewoners van ‘t Hof Ravestein.

Mogelijk gemaakt door deskundige vrijwilligers

Aan het onderzoek en aan de publicatie heeft een keur van deskundigen, voornamelijk vrijwillig meegewerkt, onder wie: Peter Blom (archivaris bij het Zeeuws Archief), Martin van den Broeke (archiefonderzoeker, deskundige op het gebied van buitenplaatsen en tuinen), Robert van Dierendonck (adviseur archeologie bij de SCEZ), de heer en mevrouw Geschiere (voormalige bewoners), Peter Henderikx (emeritus hoogleraar nederzettingsgeschiedenis), Aad de Klerk (historisch geograaf, vm. adviseur cultuurhistorie en landschap bij de SCEZ), Dicky de Koning (amateur-archeoloog), Karin Mol (medewerker Stichting Landschapsbeheer Zeeland), Bas Oele (vm. assistent van de Provinciaal Archeoloog), Jaco Simons (archiefonderzoeker m.b.t. de bewonersgeschiedenis) en een aantal leden van de AWN, de Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie.

Rijk bodemarchief

Majolica kom uit het eerste kwart van de 18e eeuw, bodemvondst Hof Ravesteijn, foto: AWN Zeeland
Majolica kom uit het eerste kwart van de 18e eeuw, bodemvondst Hof Ravesteijn, foto: AWN Zeeland

‘t Hof Ravestein in Grijpskerke op Walcheren is in 2005 opgenomen op de Archeologische Monumentenkaart van Zeeland als terrein van hoge archeologische waarde. Het archeologisch onderzoek hiervoor is vanaf 2000 uitgevoerd door vrijwilligers van de AWN (Archeologische Werkgemeenschap Nederland) nu Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie geheten, onder begeleiding van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ). Aansluitend is geofysisch onderzoek verricht. Volgend op de uitkomsten van dat onderzoek is het oude landschap hersteld in de huidige tuinaanleg.

Verkooppunten publicatie

Het boek ‘t Hof Ravestein, Boerderij – Buitenplaats is vanaf 14 maart te koop voor €10,- in het Zeeuws Archief en boekwinkel De Drvkkery, beide te Middelburg, Attent supermarkt Sanderse te Grijpskerke en per e-mail via de familie Van Montfrans: h-w-van-montfrans@planet.nl. De prijs is exclusief eventuele verzendkosten.

Enkele onderzoeksresultaten

Enkele onderzoeksresultaten over Hof Ravestein:

  • in de 15e eeuw waarschijnlijk eigendom van Anna van Bourgondië
  • van boerderij tot buitenplaats getransformeerd in het begin van de 18e eeuw en van buitenplaats naar boerderij aan het einde van de 19e eeuw
  • aangelegd in het begin van de 18e eeuw: oprijlaan, een eiland omgeven door een gracht, waterpartijen, beplante lanen en singels
  • een herenhuis op het eiland werd nooit gebouwd, de aanleg van een geometrische tuin werd niet voltooid
  • eigenaren in de eerste helft van de 18e eeuw: het echtpaar Mr. Willem Ferleman en Cornelia Maria de Mauregnault
  • naam in de 17e en 18e eeuw: Millegems hofstede, naar de 17e-eeuwse eigenaar Jacques van Millegem
  • mogelijk werd het VOC-schip Ravesteyn vernoemd naar het deelambachtje Ravestein waarin een boerderij annex buitenplaats lag die later‘t Hof Ravestein zou gaan heten
  • eigenaar in de tweede helft van de 18e eeuw: Johan Huijge. Hij liet waarschijnlijk de boerenwoning tot ‘herenhuis’ (een deel ervan werd ingericht als herenkamer) ombouwen, waarvan de kelders nog steeds aanwezig zijn. Zijn naam staat op de Hattinga-kaart
  • de vondst van een grote hoeveelheid melkteilen in scherven duidt op een melkveehouderij en zuivelproductiecentrum in de tweede helft van de 18de eeuw. Wellicht werd dit gecombineerd met een ossenmesterij
  • tijdens de inundatie van 1944-1945 stond het huis van ‘t Hof Ravestein in het water. De bewoners, de familie Huijsman, woonde op zolder, samen met drie andere gezinnen, in totaal dertien familieleden
  • tijdens de ruilverkaveling van 1952-1953 zijn de oude grachten gedempt
t Hof Ravesteijn in Grijpskerke op Walcheren