Raam voor De Ruyter in de Sint Jacobskerk te Vlissingen

Het standbeeld van Michiel de Ruyter op het Keizersbolwerk is welbekend. Dat geldt niet voor het ‘De Ruyterraam’ in de Sint Jacobskerk, waar De Ruyter werd gedoopt.

In 2007 zal het 400 jaar geleden zijn dat Michiel Adriaenszoon de Ruyter in Vlissingen werd geboren. In dat jaar zal uitgebreid worden stilgestaan bij deze zeeheld. Bij velen zal het standbeeld op het Keizersbolwerk bekend zijn. Het ‘De Ruyterraam’ in de Sint Jacobskerk, waar De Ruyter werd gedoopt, is minder bekend, maar mag zeker niet worden vergeten.

In 1966 is er een groot gedenkraam geplaatst ter herinnering aan Michiel de Ruyter, die in deze kerk werd gedoopt en er menigmaal heeft vertoefd. Het raam is ontworpen door de in 1965 overleden glazenier P.A.H. Hofman en is door diens medewerker W.L. Wagemans voltooid. Het raam bevindt zich in de noorderbeuk, naast de toren.

Van comité tot gedenkraam

P.A.H. Hofmans bij diens eigen ontwerp van het De Ruyterraam, bestemd voor de Sint Jacobskerk in Vlissingen, ca 1963. Na het overlijden van Hofmans werd het werk voltooid door W.L. Wagemans. Zeeuws Archief, Beeldbank Vlissingen nr 16937.

In 1957 is bij gelegenheid van de 350-jarige viering van de geboorte van de Nederlandse vlootvoogd Michiel Adriaenszoon de Ruyter in Vlissingen het denkbeeld gerezen in de Sint Jacobskerk, waarin De Ruyter is gedoopt en in het huwelijk trad, een gebrandschilderd raam te laten aanbrengen. Het moest gewijd worden aan De Ruyter en de voornaamste gebeurtenissen uit zijn leven.

Er werd een plaatselijk comité opgericht dat steun kreeg van een nationaal ere-comité en een comité van aanbeveling. In december 1962 kreeg de beroemde Haagse glazenier Pieter A.H. Hofman opdracht voor het ontwerpen van het raam. Hij begon in 1963 aan het 12,5 x 4 meter hoge raam. Hij overleed echter op 10 juli 1965 waardoor zijn medewerker W.L. Wagemans het werk moest voortzetten.

Het raam werd op 18 juni 1966 door A. van Es, staatssecretaris van marine, onthuld. Het comité droeg het raam vervolgens over aan de kerkvoogdij van de Nederlands Hervormde Gemeente, de eigenaar van het kerkgebouw.

Beschrijving van het raam

Ontwerp van het De Ruyterraam van de glazenier Pieter A.H. Hofman bestemd voor de St. Jacobskerk te Vlissingen, ca 1963. Zeeuws Archief, Beeldbank Vlissingen nr 19073.

1607 – 1676
Michiel Adriaensz. de Ruyter
Luitenant – Admiraal – Generaal
van Holland en West-Vriesland
Bereid tot ‘er doodt toe eer en eedt te betrachten

Ter linker en ter rechter zijde: een groep van biddend zeevolk

Verbeeldingen

  1. Bespreking van De Ruyter terzake de opbouw van ’s lands vloot met
    raadspensionaris Johan de Witt
  2. De van de galeien te Napels verloste Hongaarse predikanten
    voor De Ruyter geleid.
  3. De tocht naar Chatham (1667)

Bijbelse verbeeldingen

  1. Godsvertrouwen. Daniël in de Leeuwenkuil (Dan. 6)
  2. Roeping, Gehoorzaamheid , Plicht. Elisa volgt de roep van
    Elia en verlaat ploeg en runderen (1 Kon. 19:20)
  3. (in een groep)
    Gabriël. Sterkte, kennis en vreeze des Heeren, vrede (Openb.).
    Michaël. Strijder, door God gezonden (Openb.)

Kop van het raam

In het zonnerad:

  • Stier – kracht en dienstbaarheid
  • Adelaar – strijdvaardigheid en overwinning
  • Leeuw – dapperheid en moed
  • Mens – scheppende kracht en bewustzijn

Wolkendek en doorbrekende zonnestralen.

Wapens

In de voet van het raam:

  • Provincie Zeeland
  • Vlissingen
  • Wapen van De Ruyter

Middendeel:

  • Lampsins, Holland, Gelderland
  • Friesland en Utrecht.
  • Admiraliteit Amsterdam, Zeeland
  • en West-Friesland (wapenschilden over twee ankers)

Kop:

  • Groningen en Overijssel
  • Wapen Koning-Stadhouder Willem III

Aanvullende teksten

1. Pro patria libera – voor een vrij vaderland
2. Pro fide libera – voor vrijheid van godsdienst
3. Pro mare libero – voor een vrije zee