De Vlissingse firma Dert bracht in 1961 het stuwen van een lading Zeeuwse klei-aardappelen in beeld. Bestemming van de aardappelen: Sri Lanka.
Aardappelen zijn een onlosmakelijk hoofddeel van de Nederlandse warme maaltijd. Vincent van Gogh beeldt dat mooi af in zijn schilderij De Aardappeleters uit 1885. Sindsdien is de Nederlandse keuken verrijkt door culturele invloeden van buitenaf.
Maar waar haal je vandaag de dag jouw portie aardappels vandaan? De traditionele groente- en aardappelboeren verdwijnen langzamerhand uit het straatbeeld. Een alternatief is letterlijk de boer op gaan. Simpeler is gewoon even naar de supermarkt te gaan. Maar hoe komen die aardappelen daar. Ze moeten tenslotte eerst gepoot, gerooid, verpakt en uiteindelijk vervoerd worden. En bij dat laatste begint ons Aziatisch avontuur in 1961 door de firma Dert gefotografeerd.
Nederland exporteert dan consumptie- en fabrieksaardappelen (in 1960 96.000 ton). Klei-aardappelen gaan vooral naar landen als België maar ook naar Aziatische markten in Sri Lanka (toen nog Ceylon genoemd), Malakka en Singapore. De met name Zeeuwse en Brabantse aardappelen bestemd voor België worden per auto vervoerd, voor Azië ligt dat natuurlijk anders.
In Middelburg werd zaterdag 4 maart het Engelse vrachtschip Golden Comet (1.200 bruto tonnage) verwacht om bijna 1.000 ton exportaardappelen te laden voor Ceylon. De aardappelen waren deels afkomstig uit Zeeland en deels van elders in Nederland. Op dinsdag 7 maart werd een tweede schip voor een soortgelijke lading verwacht, namelijk de Noorse Ice Princess. Het was ten dele een Vlissingse aangelegenheid omdat het Vlissingse cargadoorkantoor John P. Best en Co. de vracht had aangenomen, maar Middelburgse stuwadoors mochten het zware werk verrichten. Dert zet ook de Golden Comet op de gevoelige plaat.
Maar ook in Vlissingen zelf werden aardappelen geladen. Het Zeeuws Dagblad d.d. 25 mei verhaalt dat het enkele dagen zeer druk was geweest op de handelskade in de Buitenhaven. Daar lag op dat moment het Zweedse koelschip Coolgardie (bijna 3.500 bruto register tons) dat 1.200 ton moest laden voor zaterdagavond 20 mei en dan met spoed de lange reis naar Sri Lanka moest maken om op tijd voor de aflopende markt in Colombo aan te komen. [1] Kwam men te laat dan liep de exporteur een groot financieel risico.
Blijkbaar ging het in het verleden niet altijd naar wens, want in de krant luidde het dat de N.H. Haven nu beter was uitgerust en voorbereid. De zakken aardappelen lagen al ter plaatse gestapeld op pallets die zo in de laadruimen konden worden getakeld. Mede omdat het een spoedklus was, waren naast eigen personeel ook de werknemers van een Hansweertse stuwadoorsfirma en een Vlissings slopersbedrijf ingeschakeld en dag en nacht werd doorgewerkt. Men begon op vrijdagavond om half tien om de volgende avond rond half zeven klaar te zijn. Binnen 24 uur na aankomst te Vlissingen was de Coolgardie onderweg naar Colombo. Wat ons resteert zijn een paar foto’s.
1. Gebouwd door Helsingor Skibss of Maskinbyggeri, Elsinore, Denemarken with bouwnummer 328 in 1956 was zij eigendom van Rederi A/B Transocean (manager Rolf Carlsson), Göteborg, Zweden. In 1969 herdoopt Lastrigoni (manager Lithos Shipping Co.Lltd, Limassol, Cyprus) and in 1974 Rea (eigenaar Prometheus Maritime Corporation, Pieraeus). Arriveerde op 15 januari 1983 te Piraeus, Griekenland en werd opgelegd. Kwam uiteindelijk op 15 november 1987 te Aliaga. Turkije aan om te worden gesloopt. IMO 5079202.
- Krantenbankzeeland.nl: Zeeuws landbouwblad d.d. 7 januari, Zeeuws Dagblad d.d. 4 maart en 25 mei en De Stem 4 maart.
Gemeentearchief Vlissingen. - Zeeuws Archief, Collectie Dert
- Zeeuws Archief, Archief Kabinet van de Burgemeester, inv.nrs. 62 en 68.
- H. Arnoldus, Vijftig jaar N.V. Haven van Vlissingen 1934-1984.
- Persoonlijke aantekeningen betreffende scheepvaart.