NL-MdbZA_7516_20829_PCcursus1989_StichtingBehoudScheldecollecties_web.jpg

Gevarieerd aanbod cursussen 2025-2026 bij Zeeuws Archief

Het Zeeuws Archief heeft in samenwerking met de Zeeuwse Volksuniversiteit en andere instellingen en organisaties, een interessant aanbod samengesteld voor het cursusseizoen 2025-2026. Een aanrader voor iedereen die belangstelling heeft voor de geschiedenis van Zeeland en zijn bewoners.

In het cursusseizoen 2025-2026 hebben we weer een gevarieerd aanbod voor je. De cursussen zijn vaak gecombineerd met rondleidingen en excursies, zowel in het Zeeuws Archief als elders. Verschillende Zeeuwse regio’s en tal van onderwerpen komen in de cursussen aan bod. Tijdens de cursussen krijg je inzicht in de vele mogelijkheden die het rijke historische bronnenmateriaal, zoals archieven, archeologische en museale voorwerpen en oude boeken, bieden om onderzoek te doen en je kennis te verbreden en te verdiepen.

2025

Duizend Bommen en Granaten. Onderduiken in de archieven en archeologie van de Slag om de Schelde

De interesse in erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog, zoals bunkers en schuilplaatsen, neemt toe. Archeologen konden in de afgelopen jaren veel onderzoek doen. In dat onderzoek zijn gegevens uit archieven belangrijk. Archeologen van de Walcherse Archeologische Dienst en een bunkerspecialist van de Stichting Bunkerbehoud vertellen daarover. Ze trekken de lijn door naar meer recente geschiedenis van bunkers en schuilplaatsen tijdens een bezoek aan een schuilkelder.
– Vrijdag 10 oktober 2025, Zeeuws Archief Middelburg, twee dagdelen 10.00-12.00 uur en 14.00-16.00 uur (lunch niet inbegrepen).

Foto van bovenaf of luchtfoto
Restanten van bunkers uit de Tweede Wereldoorlog aan de Prins Hendrikweg in de gemeente Vlissingen tijdens archeologisch onderzoek in 2023. Foto Walcherse Archeologische Dienst, nr WAD-DJI-0300d.

Paleografie voor beginners – Wat staat daar?

Als je je bezighoudt met genealogie of je doet onderzoek naar de geschiedenis van je woonplaats of streek, kom je vroeg of laat in aanraking met oude archiefbronnen. Het lezen en begrijpen van oude documenten kun je leren! Tijdens de cursus ‘Paleografie voor beginners’ gaat een nieuwe wereld voor je open. Wie de smaak te pakken heeft, kan in het voorjaar verder met een vervolgcursus!
– Maandag 20, 27 oktober, 3, 10, 17, 24 november 2025, Zeeuws Archief Middelburg, 14.00-16.00 uur.

Schriftelijk verslag van een zaak tussen Noordhoek en Kroonenburg in 1779, opvarenden op een MCC-schip
Verslag van een zaak tussen Noordhoek en Kroonenburg, opvarenden op een MCC-schip, 1779. Zeeuws Archief, Archief MCC, toegang 20.

Zoeken in de archieven van de Middelburgse Commercie Compagnie – Ooggetuigen van de slavenhandel

De Middelburgse Commercie Compagnie (MCC) was actief op het gebied van de trans-Atlantische slavenhandel. Het Zeeuws Archief beheert het archief van de MCC. Daarin is veel informatie te vinden over het bedrijf en het verloop van driehoeksreizen. Deze middag krijg je toelichting op dit archief en aansluitend een rondleiding door de expositie ‘Ooggetuigen van de slavenhandel’.
– Vrijdag 24 oktober 2025, Zeeuws Archief Middelburg, 14.00-16.00 uur.

Collage van een scheepsportret van snauwschepen van de Middelburgse Commercie Compagnie. Toegeschreven aan Engel Hoogerheyden (1740-1807), Middelburg. Zeeuws Archief, Stadhuiscollectie Middelburg, inv.nr 22, en een lias (door een koord of veter aaneengeregen documenten) uit het archief van de Middelburgse Commercie Compagnie. Zeeuws Archief, Toegang 20.

Zoeken in kadasterarchieven – Mijn huis op de kaart

Het Kadaster zoals we dat nu kennen is in 1832 ingevoerd. Kadastrale gegevens leveren een schat aan informatie op over percelen, eigenaren, pachters en het grondgebruik. Ideaal om te raadplegen als je op zoek bent naar bijvoorbeeld de geschiedenis van bijvoorbeeld je bedrijf of je huis en zijn bewoners. Deze middag leer je omgaan met kadastergegevens van vroeger tot nu.
– Vrijdag 14 november 2025, Zeeuws Archief Middelburg, 14.00-16.00 uur.

Beeldscherm in de studiezaal van het Zeeuws Archief waarop het scherm van de kadasterviewer te zien is.
Kadasterviewer raadplegen in de studiezaal van het Zeeuws Archief. Foto: Zeeuws Archief, 2022.

2026

Paleografie voor gevorderden – Nog beter lezen

Het kunnen lezen van oude teksten is fascinerend. Een nieuwe, spannende wereld gaat open: ineens beland je zelf in de zestiende of zeventiende eeuw. Wil je je verder bekwamen in het lezen van oud schrift? Doe dan mee met deze cursus, die een vervolg is op de cursus ‘Paleografie voor beginners’. Wie zelf al ervaring heeft met het lezen en begrijpen van oud schrift kan zich ook aanmelden.
– Maandag 5, 12, 19, 26 januari, 2, 9 februari 2026, Zeeuws Archief Middelburg, 14.00-16.00 uur.

Kaperbrief van Maximiliaan van Bourgondië, heer van Veere, 1542
Commissiebrief van Maximiliaan van Bourgondië, heer van Beveren en Veere, admiraal van de Nederlanden, voor Jooris Iemantsz. alias Cortgene te Middelburg om te fungeren als kaperkapitein ten oorloge op het schip De Mooriaen met schipper N.N. Gillissen uit Zoutelande in de oorlog tegen Frankrijk, 1542. Met aantekening van afgelegde eed in handen van de viceadmiraal.. Zeeuws Archief, toegang 2000 Archief Stad Veere, inv.nr 2936.

Digitaal zoeken naar voorouders – Ontdek je verborgen verleden

Ben je of wil je op zoek naar het verborgen verleden van je voorouders? Doe dan mee met deze cursus, die we organiseren in samenwerking met de Stichting Genealogisch Centrum Zeeland. In drie middagen leer je digitaal zoeken naar gegevens over je voorouders, onder meer via dna-onderzoek en de genealogische database ‘Zeeuwen Gezocht’, en hoe je je onderzoeksresultaten kunt verwerken.
– Vrijdag 27 februari, 13, 27 maart 2026, Zeeuws Archief Middelburg, 14.00-16.00 uur.

Het gezin Polderman. Zeeuws Archief, Genealogisch Centrum Zeeland, toegang 992-KOU, inv.nr 3128.

Wonen in een monumentenpand in Middelburg

Woon je in een monumentenpand? Ben je geïnteresseerd in de (bouw)geschiedenis van monumentenpanden in het algemeen of in beheer en behoud ervan? Wil je weten wie er vroeger in je huis heeft gewoond en welke geheimen liggen opgesloten in het pand zelf? Doe dan mee met deze cursus, die we organiseren in samenwerking met de Walcherse Archeologische Dienst, de gemeente Middelburg en Erfgoed Zeeland (Monumentenwacht).
– Vrijdag 6, 13, 20, 27 maart, 3, 10, 17 april 2026, Zeeuws Archief Middelburg, 10.00-12.00 uur.

Dam 36 Middelburg, 1999. Foto: Karel Meertens Middelburg.

Adriaen Valerius en zijn Gedenck-clanck

‘Gelukkig is het land’, ‘Komt nu met zang’… Wie kent ze niet deze liederen? Ze zijn geschreven en getoonzet door dichter en componist Adriaen Valerius (Middelburg omstreeks 1575 – Veere 1625). In 1626 verscheen Valerius’ Neder-landtsche Gedenck-clanck, waarin deze en andere bekende liederen staan. Samen met de Zeeuwse Bibliotheek geven we een overzicht van leven en werken van deze beroemde Zeeuw.
– Dinsdag 7 april 2026, ZB | Bibliotheek van Zeeland Middelburg, 14.00-16.00 uur.

De Nederlandsche Gedenck-clanck en het standbeeld van Adriaen Valerius te Veere. Afbeeldingen Zeeuws Archief (PB).

Rondleiding Kijkje achter de schermen – Het restauratieatelier

Heb je je wel eens afgevraagd of de cellotaperesten van je oude papieren of foto’s nog te verwijderen zijn? Of wat een zilvervisje zo lekker vindt aan papier? Op deze en meer vragen krijg je antwoord tijdens een korte rondleiding door het restauratieatelier. Daar krijg je ook uitleg over conservering en restauratie van de unieke archiefstukken die in het Zeeuws Archief worden bewaard.
– Dinsdag 14 april 2026, Zeeuws Archief Middelburg, 14.00-15.00 uur.

CursusZA_RondleidingRestauratieBehoudinktvraat_20-1345-29
Inktvraat in een brief uit het archief van de Middelburgse Commercie Compagnie. Zeeuws Archief, Archief MCC, toegang 20, inv.nr 1345

Meedoen

Belangstelling voor deze cursussen? We kijken uit naar je komst! Aanmelden kan via de Zeeuwse Volksuniversiteit > Zeeuws Archief.