Er zit een luchtje aan het Zeeuws Archief. Een kookluchtje wel te verstaan. Specerijgeuren, sissende bakgeluiden, vreemde gerechten zoals vosseballen, bettewaertse kluuten en het enige échte recept van Arretje-cake. De smaakpapillen worden volop gestimuleerd in het Zeeuws Archief tijdens de tentoonstelling AAN TAFEL! Een kijkje in de keuken van het Van de Perrehuis.
300 jaar eetcultuur
Het thema, 300 jaar eetcultuur in Zeeland (1650-1950), wordt van alle kanten belicht. Hoe en wat aten de mensen in de 17de, 18de, 19de en 20e eeuw? Wanneer deed de vork zijn intrede? Wist u dat kinderen vroeger aan tafel moesten staan? Wat stond er in 1950 op tafel?
Eten is veel meer dan een eerste basisbehoefte. Het heeft ook te maken met prestige, opvoeding, sociale relaties en macht. Hoe vaak gaan belangrijke onderhandelingen niet gepaard met een uitgebreid diner en is hongerstaking toch vaak een laatste, uiterste pressiemiddel? Kortom, eten is allang niet meer slechts een noodzakelijk tot zich nemen van voedsel, het is een cultuuruiting.
Expositie is in voormalige keuken
De tentoonstelling AAN TAFEL! is te zien in de vroegere keuken van het Van de Perrehuis. Johan Adriaen van de Perre en zijn vrouw lieten op de fundamenten van een middeleeuws klooster een prachtig stadspaleis bouwen, met in de kelders de keuken en ruimten voor wijnopslag. In die voormalige keuken zijn de originele keukenkast en het aanrecht nog altijd aanwezig. Ter gelegenheid van de tentoonstelling is de keuken weer helemaal ingericht volgens zijn oorspronkelijke bestemming. De keukenmeid giet melk in een schaal, op het aanrecht staan potten en pannen, in de servieskast staat weer servies en het dienblad staat klaar om naar de eetkamer boven gebracht te worden.
Van recept tot etiquetteregelsafbeelding omslag kookboek “ik kan koken”
Behalve oud kookgerei en servies is er nog veel meer te zien: weelderig versierde menukaarten, tafelschikkingen, damast en chique serviesgoed. Verder kunt u handgeschreven instructies voor bedienend personeel, 18de-eeuwse dieetvoorschriften, etiquetteregels en menu’s voor kinderen in het weeshuis bewonderen. Hoe zag de perfecte huisvrouw eruit? Een film uit 1956 van de Vakschool in Goes laat zien wat de jongedames allemaal moesten kunnen als toekomstige huisvrouwen.
Bij de tentoonstelling geeft het Zeeuws Archief bovendien een kleine uitgave van verzamelde oude recepten uit, die Zeeuwen naar aanleiding van een oproep hebben ingestuurd. Recepten die tot de verbeelding spreken en al eeuwen in de familie worden doorgegeven. Op die manier hoopt het Zeeuws Archief iets van de oude keukengeheimen te bewaren voor het nageslacht.