Archiefles Typisch Zeeuws?

Wanneer ben je een Zeeuw of ‘typisch Zeeuws’? Geldt dat alleen voor mensen die in Zeeland geboren zijn of ook voor mensen die in Zeeland opgegroeid zijn of voor iedereen die in Zeeland woont? Veel families met namen waarvan wij nu vinden dat ze ‘typisch Zeeuws’ zijn, hebben hun oorsprong in andere landen.

Veel voorouders zijn om verschillende redenen in Zeeland komen wonen en hebben hier een nieuw bestaan opgebouwd. Sommigen kwamen hier als vluchtelingen vanwege hun politieke of godsdienstige overtuiging, anderen omdat er oorlog in hun eigen land woedde of om een beter bestaan op te bouwen. Dezelfde redenen als huidige immigranten in Nederland hebben.

Inhoud archiefles

Tijdens de archiefles Typisch Zeeuws? wordt aan de hand van verschillende immigrantengroepen getoond dat Zeeland van oudsher een gastvrije en tolerante provincie geweest is, hoewel niet alle immigranten even gastvrij werden onthaald en tolerantie ook een grens had.

• Schotten die in de Middeleeuwen naar Zeeland kwamen om handel te drijven werden rijk.
• Protestanten uit Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk moesten in de 16e en 17e eeuw vluchten omdat ze hun geloof niet mochten uitoefenen. Velen kwamen in Zeeland terecht en bouwden hier een nieuw bestaan op. Maar sommigen gingen terug naar het land van herkomst omdat ze in Zeeland niet konden aarden en niet goed werden opgevangen.
• Na de onafhankelijkheid van Indonesië moesten heel veel inwoners dat land verlaten vanwege politieke redenen. Uit deze groep kwamen ook veel mensen in Zeeland wonen. Ook hun opvang in het Zeeuwse verliep niet altijd even soepel.

Van elk van deze migrantengroepen krijgen de leerlingen originele archiefstukken, prenten en foto’s te zien. De leerlingen gaan met elkaar in gesprek over ’typisch’ Zeeuws, over migratie, integratie en het over en weer overnemen van gebruiken en gewoonten en van woorden uit andere talen. De lijn van vroeger wordt naar het nu doorgetrokken zodat de leerlingen een vergelijking kunnen maken tussen ‘oude’ en ‘nieuwe’ immigrantengroepen.

Doelgroep van de archiefles

Voortgezet onderwijs; onderbouw.

Aansluiting op het curriculum

Deze activiteit sluit aan bij de kerndoelen voor Nederlands, Mens en maatschappij en Kunst en cultuur. Leerlingen leren dat er van oudsher immigranten in Zeeland zijn opgevangen en dat hun nakomelingen als echte Zeeuwen worden beschouwd. Ze maken kennis met archiefbescheiden, prenten en foto’s van vier ‘oude’ emigrantengroepen. Leerlingen krijgen inzicht in de wijze waarop allochtone en autochtone Zeeuwen elkaar beïnvloeden op het gebied van taal en cultuur, zowel vroeger als nu.

Duur archiefles, locatie en kosten

De archiefles Typisch Zeeuws? duurt maximaal 1 uur. De les wordt gegeven in het Zeeuws Archief, Hofplein 16 te Middelburg. De kosten bedragen € 40,- per groep van maximaal 14 leerlingen. Het is mogelijk om exemplaren van de Migratie Courant aan te schaffen, maar dat is niet verplicht voor deze archiefles. Losse exemplaren kosten € 4,- per stuk.

Voorbereiding in de klas

Enige voorbereiding in de klas is gewenst. Hoe dit het beste kan worden vormgegeven wordt besproken tijdens een voorbereidend gesprek. De leerkracht krijgt informatie over het Zeeuws Archief en de archiefles mee en kan aan de hand daarvan de leerlingen op de migratiegastles voorbereiden.

Migratieles boeken

Neem voor informatie over deze archiefles contact op met Anneke van Waarden-Koets, coördinator educatie van het Zeeuws Archief. Stuur een mail of bel 0118-67 88 00. Deze les wordt alleen gegeven binnen het programma ‘Wereldreis door Middelburg’ en is door VO-scholen te boeken via de Zeeuwse Bibliotheek.