In februari 2003 herdenkt Nederland dat vijftig jaar geleden de Watersnoodramp plaatsvond. ‘De Ramp’ – zoals de Zeeuwen hem zelf noemen – liet gevoelige littekens na; in het landschap, maar vooral in het leven van tienduizenden mensen.
Dat laatste was voor het Zeeuws Archief aanleiding om deze ingrijpende gebeurtenis te herdenken met een zogenaamde belevingstentoonstelling. Onder de titel “We dachten dat de wereld verging…” Watersnoodramp 1953 vertellen mensen via hun persoonlijke belevenissen het verhaal van die dramatische nacht van 1 februari 1953 en de dagen erna.
Herdenken door beleven
Als cultuur-historisch centrum voor Zeeland en de Zeeuwen kiest het Zeeuws Archief bewust voor herdenken door beleven. Niet de cijfers en de feiten, maar de belevenissen van mensen staan centraal. Archiefstukken, maar vooral foto’s, filmbeelden, geluidsfragmenten, voorwerpen en persoonlijke getuigenissen vertellen over de angst, de ontreddering, het verlies van dierbaren en van huis en haard. Maar ook over de dagen erna; over de hoop, redding, evacuatie en hulp, van organisaties én particulieren.
Een impressie
‘…Je komt binnen via een houten plankier. Langs het plankier liggen overal zandzakken van Rijkswaterstaat. Lopend over het plankier zie je indrukwekkende foto’s en filmbeelden van de Ramp, en kunstvoorwerpen. Gouaches van kunstenaar Pieter Bulthuis laten bijvoorbeeld zien wat er in en om Zierikzee gebeurde.
Even verderop sta je oog in oog met de redding van mensen die gevlucht waren naar daken van huizen of ronddreven op wrakhout in het kolkende water. Documenten, ooggetuigen-verslagen, foto’s, geluidsfragmenten en zorgvuldig nagebouwde scènes brengen die redding in beeld. Maar degenen die de Ramp niet overleefden zijn evenmin vergeten.
Dan zie je de evacuatie en de hulpverlening op gang komen. Door het Rode Kruis, het leger, vrijwilligers en vele anderen. Nog nooit eerder gepubliceerde stukken uit een pas geïnventariseerd archief van de Provincie Zeeland geven specifiek een indruk van de hulp aan kinderen. Tegen de muur liggen hulpgoederen hoog opgestapeld.
En eindelijk is daar de terugkeer; weer veilig, weer thuis. In een huiskamer liggen mappen op tafel, met daarin ooggetuigenverslagen en tekeningen, verhaaltjes en gedichtjes over de Watersnoodramp, gemaakt door kinderen tijdens de herdenking in 1983…’
Educatieve route
Speciaal voor kinderen en jongeren is er een route door de expositie gemaakt. Aan de hand hiervan maken zij een Reis door het verhaal van 1953. De route is tevens als pdf-bestand te downloaden.
Belevingsmiddag
Op woensdagmiddag 9 april 2003 organiseert het Zeeuws Archief bij de watersnoodtentoonstelling “We dachten dat de wereld verging…” een speciale belevingsmiddag voor kinderen. De voorlees- en tekenmiddag heeft het thema ‘water & redding’, is bedoeld voor kinderen van 6 tot en met 12 jaar (en hun ouders) en duurt van 13.00 tot 16.15 uur.